 |
| 11. Ciało człowieka - Koordynacja ruchowa - Świat Wiedzy, Książki i czasopisma - Biologia, Świat Wiedzy - ... |
| |
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
CIA
Ł
O CZ
Ł
OWIEKA 1
Koordynacja
ruchowa
I
.
Poruszanie si
ê
wymaga zintegrowa-
nych dzia
ł
a
ñ
szkiele-
tu, mózgu i uk
ł
adu
nerwowego. Dzi
ê
ki
temu mo
¿
liwe jest
osi
¹
gni
ê
cie skompli-
kowanej koordynacji
i kontroli, niezb
ê
d-
nych do wykonania
najró
¿
niejszych
ruchów.
ii
Wszystko, co robimy, czy dotykamy
WT " iedy nasze mi
êœ
nie wspó
ł
pracuj
¹
z sob
¹
.
dzi
ê
ki czemu ruszamy si
ê
i dzia
ł
amy
.
M
.
L.efektywnie. mówimy,
¿
e mamy dobr
¹
ko-
ordynacj
ê
ruchow
¹
. Ludzie szczyc
¹
cy si
ê
t
¹
cech
¹
, jak na przyk
ł
ad sportowcy, sprawiaj
¹
wra-
¿
enie,
¿
e p
ł
ynne wykonywanie wszystkich czyn-
no
œ
ci przychodzi im bez wysi
ł
ku. Jednak koordy-
nacja nie jest potrzebna wy
ł¹
cznie w czasie zawo-
dów. Musi towarzyszy
æ
ka
¿
demu, nawet naj-
mniejszemu. ruchowi naszego cia
ł
a.
We
Ÿ
my na przyk
ł
ad pod uwag
ê
takie czynno-
œ
ci, jak podci
¹
ganie r
ê
kawa czy picie z fili
¿
anki.
M S
¹
dzicie,
¿
e
ł
atwo jest w
ł
o
¿
y
æ
cukierek do ust?
Najpierw p
ł
at cie-
mieniowy mózgu
otrzymuje informacj
ê
od zmys
ł
ów i przy-
gotowuje map
ê
pozycji cia
ł
a w sto-
sunku do s
ł
odkiej
pastylki. Nast
ê
pnie
mapa ta przekazy-
wana jest do obsza-
ru przedmotoryczne-
go, gdzie rozwi
¹
zuje
si
ê
problem, jak
unie
Ͼ
cukierek, a
plan ca
ł
ej akcji prze-
sy
ł
a si
ê
do obszaru
motorycznego. Na
koniec obszar moto-
ryczny przesy
ł
a do
mi
êœ
ni informacje,
| jak unie
Ͼ
s
ł
odki
I przysmak do ust.
Kiedy opanujemy te umiej
ê
tno
œ
ci, nie musimy
ju
¿
o nich my
œ
le
æ
w trakcie ich wykonywania.
Jednak
¿
e, chc
¹
c zrobi
æ
nawet najprostszy ruch.
musimy najpierw zdawa
æ
sobie spraw
ê
z usytu-
owania poszczególnych cz
êœ
ci cia
ł
a w przestrze-
ni. Informacje potrzebne do narysowania takich
..
-
I
nosa, spacerujemy czy wykonuje-
my
æ
wiczenia akrobatyczne,
jest uzale
¿
nione od nies
ł
ychanie
skomplikowanego systemu
koordynacji obejmuj
¹
cego
mi
êœ
nie, mózg i uk
ł
ad nerwowy.
uzyskujemy z oczu. mechani-
zmu równowagi mieszcz
¹
cego si
ê
w górnym
uchu i ze skóry. Dodatkowo narz
¹
dy czuciowe
w mi
êœ
niach i stawach informuj
¹
nas o swojej
pozycji i stanie.
mentalnych map
"
Kontrola mózgu
Nie zawsze zdajemy sobie spraw
ê
z tego.
¿
e
w wykonywanie prostych codziennych czynno
œ
ci
-
jak picie z fili
¿
anki - zaanga
¿
owane s
¹
dwa
rodzaje aktywno
œ
ci:
izyczna i umys
ł
owa. Jednak
przed zrobieniem jakiegokolwiek ruchu musi
pojawi
æ
si
ê
wola akcji i informacja o po
ł
o
¿
eniu.
Cz
êœæ
mózgu zajmuj
¹
ca si
ê
zapocz
¹
tkowa-
niem akcji zwana jest obszarem przedmotorycz-
nym. podczas gdy cz
êœæ
zajmuj
¹
c
¹
si
ê
wykony-
waniem czynno
œ
ci nazywamy obszarem moto-
rycznym. P
ł
at ciemieniowy, po
ł
o
¿
ony w górnej
cz
êœ
ci mózgu, to miejsce, do którego docieraj
¹
informacje umo
¿
liwiaj
¹
ce orientacj
ê
przestrzen-
n
¹
. Uzbrojony w te wiadomo
œ
ci obszar motorycz-
ny wysy
ł
a rozkazy do mi
êœ
ni r
ê
ki i ramienia.
instruuj
¹
c je. jak maj
¹
pracowa
æ
, by d
ł
o
ñ
unios
ł
a
ili
¿
ank
ê
i przesun
êł
a j
¹
do ust w momencie, gdy
zapragniemy pi
æ
. Nast
ê
pnie obszar motoryczny
uruchamia kolejne mi
êœ
nie, pozwalaj
¹
ce nam
wci
¹
gn
¹æ
p
ł
yn i po
ł
kn
¹æ
go.
Podczas serii ruchów, zapocz
¹
tkowanych
przez rozgrywaj
¹
cy si
ê
w mózgu proces plano-
wania
"
,
ze wszystkich komórek nerwowych
w mi
êœ
niach i stawach p
ł
ynie nieprzerwany stru-
mie
ñ
informacji na temat ich pozycji i stanu roz-
lu
Ÿ
nienia lub napi
ê
cia. Aby unie
Ͼ
fili
¿
ank
ê
.
pochylamy si
ê
lekko do przodu, co zaburza
œ
ro-
33
KOORDYNACJA RUCHOWA
11
Podobnie jak Regulacja pracy mi
êœ
ni towarzysz
¹
ca wykony-
inne dyscypliny spor- wanym przez nas czynno
œ
ciom zale
¿
y cz
êœ
ciowo
tu, pi
ł
ka no
¿
na od staiego kontaktu ze zmys
ł
ami
,
które zawiadu-
wymaga dobrej j
¹
naszymi ruchami. Przeprowadzono do
œ
wiad-
koordynacji pracy czenia, maj
¹
ce na celu wykazanie tego sprz
ê¿
enia
stóp i oczu. Tego zwrotnego: osob
ê
bior
¹
c
¹
udzia
ł
w eksperymen-
typu zaawansowanej cie prosi si
ê
o napisanie czego
œ
,
ale nie w idzi ona
koordynacji trzeba swojej r
ê
ki w normalny sposób
,
leczy tylko na
si
ê
uczy
æ
od naj- ekranie telewizora. Dopóki wizerunek na ekranie
m
ł
odszych lat. jest dok
ł
adnym odpowiednikiem tego
.
co osoba
ta widzia
ł
aby w rzeczywisto
œ
ci, czynno
Ͼ
pisana
jest wykonana bez zarzutu. Je
œ
li natomiast w ja-
ki
œ
sposób zmieni si
ê
pozycj
ê
kamery i r
ê
ka
widziana jest pod niezwyczajnym k
¹
tem, pisz
¹
cy
gubi si
ê
i praca zaczyna sprawia
æ
mu trudno
Ͼ
.
Ponadto trzeba bra
æ
pod uwag
ê
to. i
¿
pomimo
doskona
ł
ego zarz
¹
dzania i kontrolowania na-
szych ruchów przez mózg i uk
ł
ad nerwowy oraz
wielkiej dok
ł
adno
œ
ci naszych ..mentalnych map
"
.
nie wykonamy prawid
ł
owo czekaj
¹
cych na nas
czynno
œ
ci, je
œ
li nasze mi
êœ
nie nie b
ê
d
¹
sprawne.
Mi
êœ
nie s
¹
¿
yw
¹
tkank
¹
, i w zwi
¹
zku z tym ich
stan zale
¿
y od odpowiednich dostaw po
¿
ywienia
i t
ł
enu z krwi. W u
¿
ywanych mi
êœ
niach pojawia-
j
¹
si
ê
produkty przemiany materii, które trzeba
skutecznie usuwa
æ
przez uk
ł
ad krwiono
œ
ny, aby
uk
ł
ad mi
êœ
niowy by
ł
w stanie w
ł
a
œ
ciwie wykony-
wa
æ
otrzymywane rozkazy.
.
I
im
;
dek ci
ê¿
ko
œ
ci. Uruchamiaj
¹
si
ê
wtedy odruchowe Nie tak
ł
atwo
mechanizmy równowagi i w mi
êœ
niach zachodz
¹
nauczy
æ
si
ê
chodzi
æ
,
zmiany pozwalaj
¹
ce si
ê
do tego przystosowa
æ
. cho
æ
pó
Ÿ
niej zdaje
Cz
êœæ
mózgu zarz
¹
dzaj
¹
c
¹
tym przystosowaniem si
ê
cz
ł
owiekowi,
¿
e
nazywamy mó
¿
d
¿
kiem. chodzenie jest jego
wrodzon
¹
umiej
ê
tno-
Koordynacja mi
êœ
ni
œ
ci
¹
. Niemowl
ê
naj-
Nasze ruchy wymagaj
¹
skoordynowanych dzia- pierw zaczyna prze-
la
ñ
ze strony ró
¿
nych grup mi
êœ
niowych. W mi
ê
- wraca
æ
si
ê
na boki,
œ
niach znajduj
¹
si
ê
narz
¹
dy czuciowe, albo wrze- raczkowa
æ
i siada
æ
,
ciona nerwowe, które nieustannie badaj
¹
napi
ê
cie zanim w ko
ñ
cu sta-
tam panuj
¹
ce i przez centralny uk
ł
ad nerwowy nie na nogi.
przesy
ł
aj
¹
informacje na ten temat do mózgu. Pocz
¹
tkowo stoi na
W ten sposób mózg utrzymuje sta
ł¹
kontrol
ê
nad szeroko rozstawio-
czynno
œ
ciami nerwów motorycznych, które kie- nych stopach, aby
ruj
¹
mi
êœ
niami. zapewni
æ
sobie sta-
Podobne. ale wi
ê
ksze narz
¹
dy czuciowe biln
¹
podstaw
ê
, i
umieszczone s
¹
na po
ł¹
czeniu mi
êœ
ni ze
œ
ci
ê
gna- nie
œ
mia
ł
o próbuje
mi. Uwa
¿
a si
ê
,
¿
e chroni
¹
one odpowiednie mi
ê
- stawia
æ
pierwsze
œ
nie przed uszkodzeniem, uniemo
¿
liwiaj
¹
c dotar- kroki. Dziecko szyb-
cie impulsów motorycznych do mi
êœ
nia, je
œ
li ko uczy si
ê
ł
apa
æ
grozi mu naci
¹
gni
ê
cie. równowag
ê
i prze-
chodzi do jeszcze
MotOryCZne bardziej skompliko-
WtÓkna mi
êœ
niowe wanych zada
ñ
, jak
Skomplikowana praca zarz
¹
dzania wszystkimi bieganie, skakanie
mi
êœ
niami zaanga
¿
owanymi w wykonywanie i omijanie przedmio-
jakiegokolwiek ruchu zosta
ł
a powierzona w
ł
ók- tów. W toku dalszej
nom nerwowym zwanym motorycznymi w
ł
ókna- praktyki opanowuje
mi nerwowymi. Ka
¿
de w
ł
ókno nerwowe ma coraz wi
ê
cej modyfi-
odga
łê
zienia, zajmuj
¹
ce si
ê
odpowiedni
¹
grup
¹
kacji podstawowego
w
ł
ókien mi
êœ
niowych. modelu poruszania
Kiedy impulsy w
ê
druj
¹
z odga
łê
zienia w
ł
ókna si
ê
na nogach, jakim
nerwowego, wszystkie w
ł
ókna mi
êœ
niowe z da- jest chodzenie.
nej grupy, jak
¹
ono zarz
¹
dza, s
¹
kontrolowane
jednocze
œ
nie. Te grupy w
ł
ókien mi
êœ
niowych to
jednostki motoryczne. Liczba w
ł
ókien mi
êœ
nio-
wych w jednej jednostce motorycznej bywa
ró
¿
na, uzale
¿
niona od precyzji, jakiej wymaga
okre
œ
lony ruch. Na przyk
ł
ad zmiana pozycji ga
ł
ki
ocznej wymaga bardzo dok
ł
adnej kontroli, wi
ê
c
w mi
êœ
niach spe
ł
niaj
¹
cych t
ê
funkcj
ê
w ka
¿
dej
jednostce motorycznej znajduje si
ê
tylko oko
ł
o
10 w
ł
ókien mi
êœ
niowych, podczas gdy w bicep-
sach (mi
êœ
niach ramienia) na jedn
¹
jednostk
ê
przypada ponad tysi
¹
c w
ł
ókien mi
êœ
niowych.
patrz tak
¿
e
Cia
ł
o cz
ł
owieka 5 - UK
Ł
AD NERWOWY Cia
ł
o cz
ł
owieka 6 - ODRUCHY I REAKCJE
34
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plhadwao.keep.pl
|
| |
|
|
|
| Odnośniki |
| |
- Indeks
- 1 Kingsbury Karen i Smalley Gary - Historia rodziny Baxterów 01 - Ocalenie 01 - Ocalenie, książki, Historia Rodziny Baxterów
- 09 - Kult - Lincoln Child;Douglas Preston, Książki, Lincoln Child, Douglas Preston - Cykl Pendergast
- 06 - Taniec smierci - Lincoln Child;Douglas Preston, Książki, Lincoln Child, Douglas Preston - Cykl Pendergast
- 08 Long Nathan - Przygody Gotreka i Felixa - Zabójca orków, Książki, Przygody Gotreka i Felixa
- 100 Technik Plastycznych - Lewicka J, Książki dotyczące edukacji plastycznej , zabaw plastycznych, technik plastycznych i arteterapii
- 1 część Zmierzch - Stephenie Meyer, -- E-boki -Super Książki ------------FREE------------, Stephenie Meyer Kompletna Saga ZMIERZCH , KSIĘŻYC W NOWIU , ZAĆMIENIE , PRZED ŚWITEM
- 07 Reichs Kathy - PoniedziaĹ‚kowa Ĺ»aĹ‚oba (Monday Mourning), książki kathy reichs
- 05 King William - Przygody Gotreka i Felixa - Zabojca Bestii, książki, King William
- 06 King William - Przygody Gotreka i Felixa - Zabójca Wampirów, książki, King William
- 058. Roberts Nora - Irlandzka wróżka 01 - Irlandzka wróżka, Nowe książki-romanse, Orchidea
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- darkenrahl.keep.pl
|
| |
|